Lý Nhân, Hà Nam là một huyện nằm ven sông Hồng, được phù sa của con sông bồi đắp nên có đất đai màu mỡ.Nơi đây nổi tiếng với nhiều loại đặc sản từ cá tôm, đến các loại trái cây như hồng, cam, nhãn, quýt. Trong đó, hương vị ngọt ngào của quýt Lý Nhân (còn gọi là quýt hương, quýt Văn Lý... ) vẫn được nhắc mãi.

Giống quýt tiến vua này đã có từ đời nảo, đời nào trên đất Văn Lý (Lý Nhân, Hà Nam) chẳng ai nhớ rõ, nhưng các cụ bảo lịch sử của nó không dưới vài trăm năm, khởi đầu từ một cây “quýt tổ” rồi lan ra cả làng, cả xã. Giờ đây, loại cây đặc sản đó đang có nguy cơ tuyệt diệt khi "Dự án phục hồi giống quýt hương" coi như đã thất bại hoàn toàn.
Quýt hương có vị ngọt dịu, mùi thơm khó có thể lẫn mà nếu bóc vỏ, dù có vầy vò tay mấy lần dưới nước mùi thơm đó cũng không hết. Khác với các giống quýt của địa phương khác, quýt hương quả dẹt, vỏ giòn, mỏng vừa phải, khi chín màu vàng ươm. Không chỉ ăn múi, hàng năm cứ vào mùa rươi (tháng 9- 10 Âm lịch) cũng là mùa quýt chín, người ta dùng vỏ quýt để làm tăng hương vị của món chả rươi, rất tốn cơm mà lại lâu ngán,…
Quýt Lý Nhân là một loại trái cây có giá trị dinh dưỡng cao chứa nhiều vitamin C giúp vết thương mau lành, làm cho da lâu già, ngăn quá trình lão hóa, riêng vỏ quýt còn được dùng làm thuốc chữa bệnh (có tên gọi trần bì- Citrus reticulata, thanh bì,...) và làm tăng hương vị của món chả rươi.


Xem Thêm : Hồng không hạt Nhân Hậu - đặc sản Hà Nam , Giới Thiệu Về Rượu Làng Vọc
Khi ăn, quýt có vị ngọt, thơm, ngon. Có lẽ hương vị đặc biệt và chất lượng hơn hẳn các loại quýt khác nên quýt Lý Nhân rất được ưa chuộng. Quýt Văn Lý đã từng nổi tiếng khắp nơi không những trong nước mà còn được xuất khẩu ra thị trường thế giới. Vào những năm 1960- 1970, quýt Văn Lý đã được xuất khẩu sang Liên Xô và một số nước Đông Âu cũ.Hồi đó, đi đâu trên đất Văn Lý cũng gặp màu xanh mướt của những vườn quýt rộng bao la. Mùa quả chín, khắp nẻo đường quê lúc lỉu những gánh quýt vàng óng như tơ tằm đang mùa kéo kén. Quýt nhiều đến nỗi chỉ riêng ở Hợp tác xã Văn Lý người ta giao sản lượng cho dân một cách lạ đời- không đóng bằng thóc mà bằng quýt và còn tổ chức lập trạm thu mua luôn mỗi khi vào mùa.

Quýt Lý Nhân đặc sản Ha Nam là một loại cây ăn quả đặc sản của xã Văn Lý đã có từ hàng trăm năm nay. Đây từng là vật phẩm dùng để cung tiến lên vua dưới chế độ phong kiến xưa nên còn được gọi là quýt tiến, cùng với giống chuối Ngự của làng Đại Hoàng (xã Hoà Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam).
Đã từng có thời kỳ quýt gần như tuyệt chủng trên vùng đất này vì sâu bệnh. Ngày nay, quýt Lý Nhân đang được ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nam phối hợp với một số Viện khoa học lập dự án bảo tồn và phát triển giống quýt quý hiếm này. Diện tích vườn quýt dần được khôi phục về thuở vàng son.